POEZJA DZIECI

List 8.

POETYCKA TWÓRCZOŚĆ DZIECKA.

Droga Elżbieto, masz słuszność, że twórczość plastyczna nie jest jedyną formą ekspresji dziecka. Jest najbardziej powszechna i najlepiej znana,, gdyż jest najłatwiej dostrzegana i ma charakter dzieła utrwalonego. Działanie artystyczne dziecka w zakresie poezji, czy muzyki nie pozostawią po sobie bezpośrednich śladów i tylko uważni rodzice potrafią zwrócić na nie uwagę, a do wyjątków należą zapisy tych utworów.

Bardzo trafna jest Twoja obserwacja, że dzieci zwłaszcza młodsze przepadają za mową wiązaną, że chcą, by im wiele razy powtarzać ten sam wiersz, aż nauczą się go na pamięć. Słuchając pięknego utworu poetyckiego dzieci czują intuicyjnie, że znajdują się wobec czegoś niezwykłego, czegoś co przemawia do nich jako zwierzenie, jako odsłonięty przed nimi sekret czyjegoś wzruszenia, które budzi w nich echo własnych przeżyć.

Niejasno wprawdzie, ale głęboko dociera do dzieci układ rymów i rytmów, zwłaszcza w wierszu wielkiego artysty, który będzie tak samo szczery jak dziecko, potrafi przemówić do dziecka.

Do dzieci docierają lepiej słowa, które malują, które śpiewają. Słowa, które wzruszają. Lektura pięknych utworów poetyckich i obcowanie z poezją od najmłodszych lat jest jednym ze środków najbardziej sprzyjających rozwojowi uczuć estetycznych, wrażliwości na piękno i może być źródłem własnej twórczości poetyckiej dziecka. Własne próby spontanicznej wypowiedzi poetyckiej są ekspresją tego, co dzieci odczuwają sercem przepełnionym radością, zachwytem, smutkiem lub niepokojem.

Poezje dzieci młodszych mają charakter żywiołowy. W swoich wypowiedziach nie wahają się przed użyciem najdziwniejszych zestawów słów. Wyrażają nadmiar uczuć po prostu, radość życia i nie troszczą się wcale o to, kto będzie odbiorcą ich utworów.

Ekspresja małych dzieci jest fragmentem czy okruchem jakiegoś momentu, zabawy, nieuświadomionym wzruszeniem związanym z aktualnym działaniem. Dziecko po chwili nie pamięta już swego utworu i nie potrafiłoby go powtórzyć, unosząc jedynie z tej twórczej zabawy radość i zadowolenie. Wśród utworów poetyckich dzieci zapisanych przez dorosłych jest dużo takich, które świadczą o specyficznym, jak gdyby magicznym sposobie myślenia małych dzieci. Nie ma dla nic nic niemożliwego, ożywiają wszystko, co je otacza.

Drzewa, kwiaty, gwiazdy, ptaki, słońce czy samolot, a nawet wiatr zostają wezwane do zabawy.

Liście mają lekcje na gałęziach,

one mówią proszę pani, proszę pani,

niech nam pani pozwoli iść na spacer! – Ania (6 lat).

 

Gwiazdy tańczyły wkoło mnie,

a ja im powiedziałam:

dzień dobry gwiazdki,

bardzo was lubię, chodźcie pobawić się ze mną! – Ewa (6 lat).

 

Filka.

Czarna suczka Filka jest od wczoraj mamą

Urodziły się jej trzy pieski, ślepe kuleczki.

Filka liże je i karmi.

Kocha swoje dzieci i nie pozwoli ruszyć ich nikomu. – Julek ( 6 lat).

 

Nie chciałabym Elżbieto, abyś z moich rozważań wyciągnęła pochopny wniosek, że wyzwalanie i pielęgnowanie poetyckiej ekspresji dzieci może przyczynić się do propagowania grafomaństwa z jego płytkimi określeniami i banalnymi rymami. Pragnęłam tylko zwrócić uwagę rodziców na tę mało znaną formę spontanicznej twórczości i pokazać, jak można wykształcić w dzieciach wrażliwość na piękno języka i na dzieła poetów, a jednocześnie wzbogacić własną, dorosłą osobowość w świeżym kontakcie ze sztuką dziecka.

 

Pozdrawiam Cię Elżbieto!

Życzę Państwu zdrowia i pozdrawiam,

Zenobia T.K.