SOBOTNIE TERMINY

17/05/2012 12:28:55

– rodzajów odpowiedzialności z tytułu niewłaściwego wykonania ustawy Prawo o ruchu drogowym,

– wyznaczania terminu następnego badania technicznego, w szczególności z uwzględnieniem dni ustawowo wolnych od pracy, sobót i niedziel.

W 2010 r. i 2011 r. na seminariach szkoleniowych wskazywaliśmy uczestnikom w oparciu o opinie prawne sporządzone przez Kancelarię Adwokacką w Łodzi, jak powinien postępować diagnosta samochodowy i organ rejestrujący pojazd podczas wykonywania swoich codziennych obowiązków. Zaprezentowaliśmy w 2010 r. szczegółową opinię prawną jednoznacznie wskazującą termin następnego badania technicznego jaki powinien określić diagnosta samochodowy oraz organ rejestrujący pojazd.

Z prezentowanych materiałów w poprzednich latach przytaczamy ważniejsze fragmenty”.

„Podstawowym przepisem w omawianym przedmiocie jest art. 81 ustawy Prawo o ruchu drogowym , który przewiduje terminy badań technicznych , określając je w latach.

Diagnosta dokonujący okresowego przeglądu pojazdu , wpisujący następnie datę kolejnego przeglądu przy wykonywaniu tych czynności jest traktowany jako osoba pełniąca funkcję publiczną ( vide Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22.11.1999 r. II KKN 346/97 ) .

Z tych też względów czynności diagnosty w tym zakresie są czynnościami administracyjnymi.

Wobec takiego stwierdzenia , czynności te podlegają procedurze administracyjnej określonej w Kodeksie Postępowania Administracyjnego.” (…)

„Sąd Najwyższy stwierdził, że art. 57 § 4 k.p.a. ma służyć nie tylko zdyscyplinowaniu strony do przestrzegania ustawowo określonego terminu do wniesienia skargi, ale równocześnie nakazuje tak liczyć ostatni dzień tego terminu, aby strona miała zapewnione normalne warunki do skorzystania z prawa do wniesienia skargi także w ostatnim dniu terminu. Przyjęto zatem, że jakkolwiek sobota nie jest dniem ustawowo wolnym od pracy, to jednak strona nie ma zapewnionych normalnych warunków do skorzystania z prawa do wniesienia skargi, w związku z czym w przypadku, gdy sobota jest ostatnim dniem do wniesienia skargi, to dzień ten powinien być traktowany tak, jak dzień ustawowo wolny od pracy (zob. także: postanowienie SN z 22 lutego 2001 r., III RN 78/00, Lexpolonica nr 350032 – OSNAPiUS 2001, nr 14, poz. 457; postanowienie SN z 6 kwietnia 2001 r., III RN 83/00 – LexPolonica nr 361411).

Analogicznie należy też traktować sytuację gdy określony przez diagnostę termin następnego badania technicznego pojazdu ( przed upływem 3 lat , 2 lat lub 1 roku ) wypadnie w dniu ustawowo wolnym od pracy albo w wolną sobotę . W tej sytuacji ma zastosowanie wprost przepis art. 57 § 4 Kpa.
Oczywiście najprostszym rozwiązaniem przedmiotowej kontrowersji było by np. uzupełnienie przez ustawodawcę treści art. 81 ustawy Prawo o ruchu drogowym o zapis , iż do upływu terminów określonych w tym przepisie stosuje się zasady określone w art. 57 Kpa.”

„Stacja diagnostyczna wykonuje zadania administracji publicznej. Załatwiając sprawę przed organem administracji publicznej faktycznie mamy do czynienia z „urzędnikiem” tj. konkretną osobą, która w zakresie swych kompetencji ma obowiązek „załatwienia” sprawy, z jaką zwrócił się do urzędu podmiot/obywatel. Formalnie osoba ta pełni rolę „funkcjonariusza” tzn. działa w charakterze organu administracji publicznej, z jego upoważnienia. Z tych też względów czynności diagnosty w tym zakresie są czynnościami administracyjnymi. Podstawą jest, iż musi być to osoba biorąca udział w rozstrzyganiu spraw w drodze decyzji lub postępowania przez dany organ. Osobą pełniącą funkcję publiczną będzie zatem każdy pracownik danego organu, który analizuje i bierze udział w rozstrzyganiu spraw toczących się przed tym organem.”

W oparciu o powyższe ustalenia należy stwierdzić, że:

– diagnosta samochodowy podlega zatem między innymi pod ustawę z dnia 20 stycznia 2011 r. „o odpowiedzialności majątkowej funkcjonariuszy publicznych za rażące naruszenie prawa” (Dz. U. Nr 34, poz. 173 z 16.02.2011 r.).

– nakłanianie diagnostów samochodowych do określania terminów sprzecznych z wykonaniem ustawy jest czynem karalnym, określonym w art. 18 kodeksu karnego, zgodnie z którym „odpowiada za sprawstwo nie tylko ten, kto wykonuje czyn zabroniony sam albo wspólnie i w porozumieniu z inną osobą, ale także ten, kto kieruje wykonaniem czynu zabronionego przez inną osobę lub wykorzystując uzależnienie innej osoby od siebie, poleca jej wykonanie takiego czynu”. W takim przypadku mamy do czynienia z poświadczaniem nieprawdy, odpowiedzialności na podstawie art. 271 ust. 1 k.k., zgodnie z którym „Funkcjonariusz publiczny lub inna osoba uprawniona do wystawienia dokumentu, która poświadcza w nim nieprawdę, co do okoliczności mającej znaczenie prawne, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
Ponadto w przypadku zaistniałego zdarzenia należy także uwzględnić art. 179 k.k., zgodnie z którym „Kto wbrew szczególnemu obowiązkowi dopuszcza do ruch pojazd mechaniczny albo inny pojazd w stanie bezpośrednio zagrażającym bezpieczeństwu w ruchu lądowym, (…) podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Należy podkreślić, że art. 179 i 271 k.k. także bezpośrednio dotyczy diagnosty samochodowego.

Przy rozpatrywaniu tego zagadnienia nie można wykluczyć możliwości pociągnięcia urzędnika/diagnosty samochodowego do odpowiedzialności na podstawie innych przepisów:

– kodeks cywilny: Art. 415. Kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.

– kodeks pracy: Art. 52. § 1. Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie:

1) ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych,

2) popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem,

3) zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.

Art. 120. § 1. W razie wyrządzenia przez pracownika przy wykonywaniu przez niego obowiązków pracowniczych szkody osobie trzeciej, zobowiązany do naprawienia szkody jest wyłącznie pracodawca.

§ 2. Wobec pracodawcy, który naprawił szkodę wyrządzoną osobie trzeciej, pracownik ponosi odpowiedzialność przewidzianą w przepisach niniejszego rozdziału (jeżeli wina nieumyślna – do wysokości trzymiesięcznych zarobków)

Art. 122. Jeżeli pracownik umyślnie wyrządził szkodę, jest obowiązany do jej naprawienia w pełnej wysokości.

– nieprawidłowe wyznaczanie terminów kolejnych badań technicznych pojazdów, może również przyczynić się do cofnięcia uprawnień diagnostom samochodowym, zgodnie z art. 84 ust. 3 ustawy Prawo o ruchu drogowym, dotyczy nieprawidłowości wskazanych w pkt. 2, gdzie starosta ma prawo po wyroku Sądu bez kontroli odebrać diagnoście uprawnienie w przeciwieństwie do sytuacji z pkt. 1 gdy może odebrać uprawnienia tylko po kontroli.

Niezmiernie ważną kwestię w tym zakresie rozstrzygnął Naczelny Sąd Administracyjny w Uchwale z dnia 12.03.2012 r. sygn. akt II GPS 2/11 :

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący: Prezes Izby Gospodarczej NSA Andrzej Kisielewicz Sędziowie NSA: Zofia Borowicz (współsprawozdawca) Małgorzata Korycińska (sprawozdawca) Andrzej Kuba Anna Robotowska Józef Waksmundzki Marzenna Zielińska Protokolant: Michał Stępkowski po rozpoznaniu w dniu 12 marca 2012 r. przy udziale prokuratora Prokuratury Generalnej Lucjana Nowakowskiego na rozprawie w Izbie Gospodarczej zagadnienia prawnego przekazanego przez Prokuratora Generalnego wnioskiem z dnia 29 grudnia 2011 r., na podstawie art. 264 § 2 w związku z art. 15 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30

sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), o podjęcie uchwały w składzie siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego wyjaśniającej zagadnienie prawne: „Czy niezbędnym warunkiem wydania przez starostę na podstawie art. 84 ust. 3 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 108, poz. 908 ze zm.) decyzji o cofnięciu uprawnienia diagnoście do wykonywania badań technicznych jest stwierdzenie uchybień, o których mowa w punkcie 1 lub 2 powołanego przepisu, wyłącznie w wyniku przeprowadzenia czynności kontrolnych przewidzianych w art. 83b ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 83c wskazanej ustawy, czy też sposób ujawnienia dopuszczenia się przez diagnostę określonego naruszenia nie ma podstawowego znaczenia dla oceny możliwości stosowania sankcji przewidzianej w art. 84 ust. 3 p.r.d.?” podjął następującą uchwałę:
„Sposób ujawnienia dopuszczenia się przez diagnostę naruszenia określonego w art. 84 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (tekst jednolity: Dz. U. z 2005 r. Nr 108, poz. 908 ze zm.) nie ma znaczenia dla oceny możliwości zastosowania sankcji przewidzianej w tym przepisie.

Powyższa analiza przepisów pokazuje, jak istotnym wydaje się prawidłowe wyznaczanie terminu następnego badania technicznego przez diagnostę samochodowego.

Wyznaczanie kolejnych terminów okresowych badań pojazdów ma fundamentalne znaczenie dla diagnostów samochodowych, tym bardziej, że art. 84 ust.3 ustawy – Prawo o ruchu drogowym nie zawiera wyrazu „może” w stwierdzeniu „Starosta cofa diagnoście uprawnienie”. Oznacza to, że jeżeli diagnosta wyznaczy błędny termin badania to traci uprawnienie do wykonywania badań technicznych. Ponowne uprawnienie nie może być wydane wcześniej niż po upływie 5 lat od dnia, w którym decyzja o cofnięciu stała się ostateczna.

Natomiast wywieranie nacisków na diagnostów samochodowych przez pracowników organu administracji publicznej (organu rejestrującego pojazd lub nadzorującego stację kontroli pojazdów) na zmianę terminu następnego badania poprzez skracanie na dzień roboczy, gdy termin ten wypada w dzień świąteczny lub niedzielę, albo wyznaczania na dzień świąteczny lub niedzielę było i jest bezzasadne.

Mając na względzie zakres odpowiedzialności należy jednoznacznie stwierdzić, że tylko diagnosta samochodowy stwierdza prawem wymagany stan techniczny pojazdu dopuszczający go do ruchu na drogach publicznych. Diagnosta samochodowy jest zobligowany do prawidłowego wyznaczania kolejnych terminów okresowych badań technicznych pojazdów, toteż jeżeli podczas wyznaczania tych terminów jest traktowany jako osoba pełniąca funkcję publiczną (urzędnik) powinien być również zapoznany z treścią art. 57 Kodeksu Postępowania Administracyjnego, w szczególności z art. 57 § 4 „Jeżeli koniec terminu przypada na dzień ustawowo wolny od pracy, za ostatni dzień

terminu uważa się najbliższy następny dzień powszedni.”Eliminację jakichkolwiek wątpliwości dotyczących stwierdzenia, że diagnosta samochodowy, wyznaczający kolejny termin następnego badania technicznego (jako osoba pełniąca funkcję publiczną) podlega pod kodeks postępowania administracyjnego normuje postępowanie określone w art. 1 K.p.a. ust 1 pkt. 1-4.

Obecnie kwestię jak traktować wolną sobotę przy ustalaniu terminów w postępowaniu administracyjnym w trybie art. 57 § 4 Kpa ostatecznie rozstrzygnął Naczelny Sąd Administracyjny w Uchwale Składu Siedmiu Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 czerwca 2011 r. sygnatura akt I OPS 1/2011, ( LexPolonica nr 2544140, http://orzeczenia.nsa.gov.pl , NSA i WSA 2011/5 poz. 95 ,OSP 2011/12 poz. 123 . Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego 2011/4 str. 2 ), stwierdzając że :

Sobota jest dniem równorzędnym z dniem ustawowo wolnym od pracy w rozumieniu art. 57 § 4 kpa.

Uważamy, że diagnosta samochodowy oraz jakikolwiek urzędnik (w tym organ rejestrujący pojazd) powinni stosować się do uchwały z dniem jej podjęcia przez skład siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Podjęta zatem uchwała jest zgodna z informacjami, które przekazywane były na organizowanych przez SITK RP Oddział w Krośnie seminariach szkoleniowych oraz zgodna z poglądami prezentowanymi od 12 lat przez firmę „SUNRISE” P.H.U. Grzegorz Krzemieniecki z Łodzi.

W nawiązaniu do projektu rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w sprawie zakresu i sposobu badań technicznych pojazdów oraz wzorów dokumentów stosowanych przy tych badaniach z dnia 06.04.2012 absurdalne wydaje się użycie brzmienia w § 4 ust. 4:

„Przy ustalaniu terminu następnego badania technicznego, jeżeli koniec tego terminu zgodnie z art.81 ust 5 ustawy przypada na dzień wolny od pracy, uprawniony diagnosta, za ostatni dzień tego terminu wyznacza ostatni roboczy dzień przed jego upływem”,które jest niezgodne z przytoczoną Uchwałą oraz wykonaniem ustawy Prawo o ruchu drogowym.

Stanowisko sporządzono dnia 14 maja 2012 r.

SITK RP Oddział w Krośnie:

„SUNRISE” P.H.U. Grzegorz Krzemieniecki:

————————————————————————————–

Ciekawe i bardzo merytorycznie umotywowane stanowisko w sprawie sobotnich terminów.

I stanowisko powyższe – moim skromnym zdaniem – powinno mieć powszechne zastosowanie w sytuacji, gdyby okazało się, że wszystkie SKP w całej Polsce są w sobotę i w niedzielę zamknięte. Bo, gdyby chociaż jedna była otwarta . . . . ?

Ponadto, w tak szerokiej opinii prawnej zabrakło mi tylko jednego, a mianowicie odniesienia sie do zgodności z Konstytucja art. 84 ust. 3 pord, mówiącego o karach dla UDS-a, jako dodatkowych, obok kar określonych w ustawie kodeks karny. Ale to może innym razem…

A ten bałagan interpretacyjny różnorodnych urzędów, na przykładzie tej chociażby sprawy, jest wystarczającym powodem, aby się spotkać w Leszczynku i podjąć wreszcie próbę określenia jednolitej interpretacji przepisów dla wszystkich UDS-ów w całej Polsce.

Koledzy przysłali mi tę interpretację z poniższej strony:

pozdrawiam